Op deze pagina vind je informatie over Stress, Acceptance and Commitment Therapy, Compassion Focused Therapy en Chronische pijn.
Tevens vind je hier metaforen, allerlei oefeningen en afbeeldingen die helpend zijn voor jouw behandeling, tips voor (zelfhulp) boeken en artikelen. En aan het eind van de pagina algemene (psychologische) interessante informatie.
Stress
Stress is een vorm van spanning die in het lichaam van mensen, dieren of planten optreedt als reactie op externe prikkels en die gevolgd wordt door een bepaald patroon van fysiologische reacties. Eigenlijk ervaart iedereen stress. Stress is namelijk gewoon ‘spanning’ en iedereen heeft een beetje spanning nodig om goed te functioneren. Pas wanneer er teveel en/ of te lang spanning is, krijg je last van klachten. In de volksmond wordt alleen dit stress genoemd.
Stress zorgt ervoor dat je lichaam klaar is voor ‘actie’. Onder invloed van het hormoon adrenaline gaat er meer bloed naar je hart en spieren en minder naar je spijsverteringsstelsel. Je hartslag en ademhaling gaan sneller, waardoor je snel kunt reageren op het ‘gevaar’. Een stressreactie is bedoeld om maar voor een korte periode aanwezig te zijn. Je lichaam heeft vervolgens even tijd nodig om te herstellen. Als de stress echter lang aanhoudt, kan het lichaam niet herstellen en kun je allerlei klachten krijgen.
Dat komt omdat wij vanuit de evolutie een autonoom zenuwstelsel hebben die uit afzonderlijke delen is ontstaan en onze reactie op stress regelt (Polyvagaal theorie). Dit wordt ook wel het vecht/ vlucht/ bevries reactie genoemd. Afhankelijk van de onbewust waargenomen mate van bedreiging zet het autonome zenuwstelsel een bepaalde reactie in gang, waar het denkende brein eigenlijk geen invloed op heeft, maar die wel ons (sociale) functioneren bepaalt. Is het veilig, dan kan het sociale systeem functioneren en kan het … Lees verder…
- Informatie filmpje over de invloed van Stressvolle en Traumatische gebeurtenissen op het zenuwstelsel: klik hier
- Meer informatie over de Polyvagaal theorie (filmpje): klik hier
Sommige mensen kunnen meer stressvolle situaties aan dan andere.
Meer informatie over stress vindt je in onderstaande informatie filmpjes:
- Managing Stress – Brainsmart – BBC: klik hier
- The Fight Flight Freeze Response: klik hier
- The stress response – fight of flight: klik hier
- How Stress Affects Your Body and Mind: klik hier
- Effects of stress on your body: klik hier
- How does stress affect the body when dont manage it: klik hier
- Freeze and faint of possum: klik hier
Acceptance and Commitment Therapy
ACT staat voor Acceptance and Commitment Therapy (Hayes, Wilson & Strosahl). Dit is een derde generatie gedragstherapie die cliënten helpt om op een flexibele manier om te gaan met de obstakels die ze in het leven tegenkomen (Acceptance), zodat men kan blijven investeren in de dingen die ze écht belangrijk vinden (Commitment).
Het doel van ACT is niet het reduceren van klachten, maar het ontwikkelen van persoonlijke veerkracht. Bij ACT wordt er veel gebruikt gemaakt van metaforen en oefeningen; men ontwikkelt zo op een ervaringsgerichte manier de verschillende ACT-vaardigheden.
Compassion Focused Therapy
Compassie betekent de met het hart gevoelde wens dat lijden ophoudt, de bereidheid tot het ontwikkelen van ’gevoeligheid voor het lijden van zichzelf en anderen, en de intentie om te proberen dit lijden te verlichten en te voorkomen’.
CFT is een wetenschappelijk integratieve behandelvorm, gebaseerd op de evolutionaire ontwikkeling van ons brein en ons zenuwstelsel, om psychologische problemen te begrijpen en te verlichten. CFT houdt zich bezig met de manier waarop emoties, motieven en cognities functioneren, en hoe mensen worden beïnvloed door hun sociale relaties.
Er wordt uitgegaan van 3 typen systemen voor emotieregulatie: 1. er zijn emoties voor het omgaan met bedreigingen en proberen ons daartegen te beschermen, 2. emoties die ons stimuleren erop uit te gaan en ons toegang tot hulpbronnen te verschaffen, en 3. emoties die leiden tot gevoelens van tevredenheid, veiligheid, verbinding en kalmte. Bij veel cliënten zijn deze emotie regulatiesystemen behoorlijk uit balans.
CFT heeft als doel cliënten te leren hun eigen moeilijkheden tegemoet te treden en zichzelf te helpen om zich, bij het werken met lastige gevoelens en moeilijkheden in hun leven, veilig en vol zelfvertrouwen te voelen. De therapie richt zich erop cliënten te helpen.. lees verder..
Chronische pijn
Chronische pijnklachten zijn aanhoudende pijnklachten zonder medisch aanwijsbare (lichamelijk) substraat. Mensen met chronische pijn krijgen na medisch onderzoek daardoor vaak geen duidelijke diagnose te horen. Het hebben van pijnklachten zonder dat zij uitleg of een diagnose krijgen, betekent voor veel mensen meer onrust en kan aanleiding zijn voor het verder zoeken naar verklaringen en behandelingen.
Bij veel chronische pijnsyndromen lijkt er één gemeenschappelijke pathogenese te zijn: sensitisatie (gevoeligheid) van pijn-modulerende systemen in het centrale zenuwstelsel, zowel spinale als supraspinale. Deze centrale sensitisatie wordt gefaciliteerd door een groot aantal factoren die bijdragen aan het in stand houden van de pijn op een inter-individueel verschillende manier. Hoe sensitisatie door medische, psychologische en maatschappelijke factoren kan ontstaan en blijven bestaan, vraagt om onderzoek vanuit een bio-psycho-sociaal model. Als de patiënt sensitisatie als verklaring voor chronische pijn krijgt en de relatie legt tussen pijn en de factoren die de sensitisatie onderhouden, dan is dit een belangrijke stap voor een behandeling gericht op het omgaan met deze factoren. Lees verder..
Informatieve filmpjes over chronische pijn:
- Begrijp de pijn: klik hier
- Zelfhulp online cursus De pijn her-opvoeden
- De pijn begrijpen: deze informatie is meer gericht op kinderen, maar wel heel helder uitgelegd. Daar waar gesproken wordt over school kan werk worden gezet: klik hier
- Understanding pain- Brainman chooses (En): klik hier
Oefeningen
Download hier je oefeningen:
Figuren en modellen
Download hier de afbeelding, figuur of model die we hebben besproken:
- Polyvagaal theorie schema
- 3 emotie systemen
- Werking brein denken-voelen-doen
- Stress curve
- Acceptance and Commitment Therapy behandelmodel
- Acceptance and Commitment Therapy behandelmodel Simpel I
- Acceptance and Commitment Therapy behandelmodel Simpel II
- 2 veel voorkomende vicieuze gedragscirkels bij pijn
(Zelfhulp)boeken en artikelen
Nederlandstalig:
- Monique Hulsbergen en Ernst Bohlmeijer: Compassie als sleutel tot geluk; voorbij stress en zelfkritiek (CFT)
- Steven C. Hayes: Uit je hoofd, in het leven (ACT)
- Russ Harris: De valstrik van het geluk; Stop met worstelen, begin met leven (2e editie 2022) (ACT)
- Jaap Spaans: Pijn zonder strijd (ACT bij pijn)
- Karlein Schreurs: Leven met pijn; De kunst van het aanvaarden (ACT bij pijn)
- Ernst Bohlmeijer en Monique Hulsbergen: Voluit leven (ACT)
- Agnes van Minnen: Verlamd van angst, Wat seksueel misbruik met je doet.
Engelstalig:
- Chris Irons en Elaine Beaumont: The Compassionate Mind workbook (CFT)
Overige interessante informatie
.
.